dinsdag 16 januari 2007

De formule om te vergeven

GRIFFIN, K., De formule om te vergeven. Hoe je kunt loslaten en waarom dat goed voor je is. (Vert. The Forgiveness Formula) Utrecht, Het Spectrum, 2003, 238 pp. – ISBN 90 274 8744 8


Als wij de geheime geschiedenis van onze vijanden zouden kunnen lezen, zouden we in ieders leven genoeg verdriet en lijden aantreffen om alle vijandigheid te ontwapenen.

Met deze uitspraak van Henry Longfellow begint het eerste hoofdstuk. Meteen is de toon gezet. Het leed dat anderen ons aandoen ervaren wij als onrechtvaardig en het maakt ons boos. We begraven ons in ons eigen leed en zien allen de krenking en onrechtvaardigheid die ons is aangedaan. Maar als we een blik kunnen werpen achter het masker van de vijandigheid en agressie zien we iets anders. Als we onze woede en haat kunnen loslaten, zijn we in staat om te vergeven. En dan zullen we niet op onze beurt anderen met onze pijn belasten.

Kathleen Griffin is een Brits radiojournaliste. Ze is als kind aangerand, en heeft daar meer dan twintig jaar onder geleden. Tot ze besloot de man in kwestie te vergeven. Ze heeft van vergeven haar merkartikel gemaakt, en maakte programma's over vergeving door slachtoffers van de holocaust, over aids in Afrika, kinderen die de massamoorden in Afrika overleefden en het hiv-schandaal in Frankrijk. Ze geeft ook workshops over vergeven.

In het eerste deel gaat ze in op de redenen waarom je zou vergeven, over het vergevingsproces zelf en de problemen die hierbij misschien boven komen.

Vergeven maakt het ons mogelijk om geen slachtoffer meer te zijn, en geeft de vrijheid om ons leven in eigen handen te nemen en door te gaan. Vergeving brengt rust in ons leven.

We kennen allemaal mensen die we moeten vergeven. Er is minstens één persoon van wie we voelen of weten dat die ons echt kwaad berokkend heeft. Misschien zijn ze allang dood, of nog springlevend. Totdat we leren te vergeven, dragen we de pijn die zij ons aangedaan hebben mee in ons hart. En hoe meer kwaad ze ons hebben aangedaan, des te meer pijn dragen we met ons mee. Geen vergeving kunnen schenken heeft een ondermijnend effect op ons leven.

Vergeven en vergeten worden ten onrechte vaak in een adem genoemd. Vergeven betekent niet dat het gebeurde vergeten wordt, begraven. De herinnering blijft, maar het verhaal wordt anders. Het is juist heel belangrijk dat we niet vergeten, omdat we kunnen leren uit wat gebeurd is. Maar vergeving betekent dat men de andere schadeloos stelt voor het herstel van wat er gebeurd is.

Eenmaal je besloten hebt te vergeven, kan je het maar beter geleidelijk doen. Want vergeven is een moeilijk proces. Griffin noemt het een reis, die iedereen in een eigen tempo maakt. In haar boek legt ze ontelbare malen uit hoe belangrijk dat is: het is jouw proces, en jij hebt er de controle over. En er zijn ook heuse hindernissen te nemen. Wat moet je bijvoorbeeld met je gevoel voor rechtvaardigheid?

In het tweede deel presenteert Griffin een methode om die reis stapsgewijs te maken. Zij onderscheidt daartoe 5 stappen. Zij reikt praktische handvatten om deze stappen door te komen. Het zijn als het ware sleutels voor verandering. Haar methode steunt op de techniek van de visualisatie. Voor wie dit minder aanspreekt biedt dit boek toch heel wat ondersteuning in het proces, want ook persperspectiefwisseling is een essentiële invalshoek. Als ervaringsdeskundige weet Griffin hoe moeilijk het is om te vergeven, en haar nadruk op veiligheid en controle werkt dan ook enorm geruststellend.

Dit is een diepmenselijk en bijwijlen ontroerend boek. Het is een van de meest indrukwekkende boeken die ik de laatste tijd heb gelezen over de verwerking van trauma's. En het gaat niet alleen over persoonlijk maar ook over maatschappelijk onrecht. Ik kan het zeker aanbevelen aan al wie een trauma te verwerken kreeg en al dan niet aan vergeving toe is. Maar omdat vergeven een opgave is voor ons allemaal, is het eigenlijk voor iedereen bestemd.

Mijn enige bezwaar is de 'vrouwelijkheid' van de uitwerking. Veel mannen zullen zich vermoedelijk aangesproken voelen door de visualisatie van de 'vergevingskamer'.

© Minervaria

Over het belang van vergeven voor het eigen welzijn schreven ook:

Geen opmerkingen: