maandag 28 maart 2022

Ingelepeld

SPECTOR, T., Ingelepeld. Waarom maar weinig klopt van wat ons over voeding is verteld. A’dam, Uitg. Nieuwezijds, 2021, 302 pp. - ISBN 978 90 5712 543 0

Niet meer eten voor je gaat slapen. Zwangere vrouwen moeten eten voor twee. Groenten uit blik zijn ongezonder dan verse. Van koolhydraatarm eten word je slank. 

De adviezen vliegen ons om de oren, maar we worden er niet gezonder op. Integendeel, wereldwijd ziet men een enorme toename aan chronische ziekten gerelateerd aan voeding en leefstijlen. Die onzekerheid is gesneden brood voor voedings- en dieetgoeroes die om de haverklap een nieuw beloftevol dieet lanceren en er een dik belegde boterham aan verdienen.  Wat is er werkelijk waar van al die beweringen over eten en voeding?

Tim Spector is arts en wetenschapper aan King’s college in Londen. Sedert meer dan tien jaar verdiept hij zich intensief in de voedingswetenschap. Als rechtgeaard scepticus ontmaskert hij genadeloos en met glans de machinaties en de gebakken lucht van de voedingsindustrie en de dieetgoeroes. En dit gebeurt op basis van de meest recente onafhankelijke wetenschappelijke inzichten van de voedingswetenschap, een vrij nieuw vakgebied dat zich de laatste jaren snel ontwikkelt. Onder invloed van de bevindingen is hij zelf van mening veranderd over de meeste algemeen aanvaarde opvattingen over voeding. 

Gedegen onderzoek wijst uit dat  er niet zoiets bestaat als één goede manier van eten die voor iedereen werkt.  Anders dan de goeroes beweren zijn er dus geen eenvoudige, zwart-wit oplossingen. Calorieën tellen heeft geen zin, want iedere persoon is anders.  Het is al moeilijk genoeg om in te schatten hoeveel calorieën iemand nodig heeft om zijn lichaam efficiënt te laten functioneren.  Voedingsmiddelen met dezelfde calorische waarde kunnen bovendien heel uiteenlopende effecten hebben op de stofwisseling.

Drie obstakels staan een betere kennis over voedsel en voeding in de weg: slechte wetenschap, verkeerde interpretatie van onderzoeksresultaten en de voedingsindustrie. De laatste heeft een grote schadelijke invloed en enorme macht over de consument. Veel van de mythes over voeding zijn aangewakkerd door de voedingsindustrie en -producenten van voedingssupplementen. Deze misleiden de consument op alle mogelijke manieren om hun waren te verkopen.

Dat talloze adviezen en voorzorgsmaatregelen onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn hoeft niet te verbazen. Voedingsproducenten zijn belangrijke sponsors van wetenschappelijk onderzoek. De resultaten daarvan passen dan ook perfect  in het kraam van de voedingsindustrie. Al even erg is dat overheden deze resultaten kritiekloos omzetten in adviezen aan de bevolking. Sommige daarvan zijn potentieel gevaarlijker dan wat ze verketteren. 

Op grond van zuiver wetenschappelijk onderzoek ontkracht Tim Spector liefst 24 mythes over voeding en leefstijl. Anders dan de overheid en volksgezondheidsinstanties beweren, hebben gezonde mensen geen voedingssupplementen nodig als ze gevarieerd en vers eten en voldoende zonlicht opvangen. U zult niet afvallen als u suikervrije dranken en voeding gebruikt. Blikvoedsel is niet per definitie ongezond of slechter dan vers. Het idee van 10.000 stappen per dag is onzin (zie ook Scientias).

U verneemt waarom de auteur zijn smeermargarine in de vuilnisbak heeft gegooid en vervangen door de goede oude boter.  Hij legt uit waarom vlees op zich niet slecht is voor de gezondheid en in kleine hoeveelheden zelfs gezond en waarom vis niet altijd een gezonder alternatief is. Hij maakt duidelijk waarom je geen twee liter water per dag moet drinken uit flessen. En misschien zult u opgelucht zijn te vernemen dat koffie drinken helemaal niet zo slecht is. 

Het advies van Spector? Laat u niet leiden door wat er gezegd wordt. Eet gevarieerd, hoofdzakelijk plantaardig en indien mogelijk zonder toegevoegde chemische stoffen. U leert wanneer er een belletje moet gaan rinkelen met een aantal interessante tips om misleidende boodschappen te doorzien. En tot slot krijgt u een handig lijstje met uitgangspunten voor een gezonde en gevarieerde voeding.

Zoekt u een betrouwbaar boek over voeding en leefstijl? Dan is Ingelepeld een prima keuze. De inhoud is wetenschappelijk grondig gefundeerd. De korte hoofdstukken zijn bovendien zeer vlot te lezen en kunnen afzonderlijk geraadpleegd worden zoals in een naslagwerk. Een echte aanwinst!

© Minervaria


Geen opmerkingen: