de BOTTON, A., Ode aan de arbeid. (Vert. The Pleasures en Sorrows of Work) A’dam/A’pen, Uitg. Atlas, 2009, 351 pp. – ISBN 978 90 450 1587 3We staan er doorgaans niet bij stil wat er nodig is opdat we ‘s ochtends van ons geurige bakje troost kunnen genieten of dat bord ontbijtgranen kunnen binnenspelen. Hoe werden de grondstoffen bewerkt, verpakt en vervoerd? En wat kwam erbij kijken voor het koffiezetapparaat in de winkel stond en we de havervlokken op temperatuur kregen?
In musea vergapen we ons aan adembenemende kunstwerken, maar we vragen ons zelden af hoe ze tot stand zijn gekomen. We bewonderen wel het originele idee en de creatieve uitwerking, maar van de immense hoeveelheid noeste arbeid die dit alles mogelijk maakte hebben we geen flauw benul. De letterlijk adembenemende verfproductie, het nauwgezette weven van het doek, het smeden van hamer en beitel van de beeldhouwer en het geduldige precisiewerk van de instrumentenbouwer houden zich op achter de schermen, verborgen voor het onwetende kunstminnende publiek. Ook bij het lezen van een boek of krant denken wij er niet over na hoe papier of drukinkt werden vervaardigd, hoe de tekst werd gedrukt of de krant werd geredigeerd.
Arbeid lijkt in ons moderne leven wel vanzelfsprekend geworden en heet zinvol te zijn, ze verkeert toch nog altijd in een prozaïsche mist van saaiheid en jammerlijke noodzaak. Alleen op een open bedrijvendag is het ons vergund een blik te werpen op het intrigerende proces dat de producten levert waarmee we ons leven aangenaam en comfortabel maken.
De filosoof Alain de Botton vergast ons op een reeks bespiegelingen over werk. In zijn kenmerkende en meeslepende poëtische stijl neemt hij ons mee naar de visserij, een koekjesfabriek, een overslagplaats, de lancering van de Ariane, loopbaanbegeleiding, de hoogspanningslijn naar de Londense haven, het ogenschijnlijk saaie bestaan van de boekhouder, een uitvindersbeurs van aanstormende en tot mislukking gedoemde ondernemers-in-spe en eentje van vliegtuigbouwers. Hij wijst ons op de stille charme van doorzichtige kantoorgebouwen en de architecturale schoonheid van moderne constructies als windmolens en hoogspanningslijnen. Die reis achter de schermen is de aanleiding voor een overvloed van diepzinnige beschouwingen over de plaats en zin van arbeid in ons leven en de noodzaak om bezig te blijven.
Weer was de duik in een boek van de Botton een zeer verfrissende ervaring. Het is niet alleen een essay over de veelzijdige kanten van arbeid, maar tegelijk een fotoreportage met werk van Richard Baker. Het boek staat bol van de spitse aforismen en beschouwingen waarvan je je afvraagt waarom je er zelf niet eerder op kwam.
Als je het nog niet was, dan kom je bij het lezen van dit boek zeker onder de indruk van de grootsheid van de technologische arbeid achter de schermen van ons moderne bestaan.
© Minervaria
Geen opmerkingen:
Een reactie posten