JEURISSEN, E. & M. van SPANJE, Rondom dik. Zin en onzin over zwaarlijvigheid. A’dam, Ambo, 2001, 229 pp. – ISBN 90 263 1615 1Overgewicht is ongezond en zwaarlijvige mensen eten teveel, bewegen te weinig en kunnen zich niet aan een dieet houden door gebrek aan wilskracht. In de moderne Westerse maatschappij is slank de norm en dikke mensen worden op hun gewicht aangekeken. Met de moed der wanhoop storten veel zwaarlijvige mensen zich dan ook op het ene dieet na het andere. Meestal tevergeefs.
Over ‘dik’ bestaan veel misverstanden en vooroordelen, zeggen Elly Jeurissen en Mieke van Spanje. Met dit boek willen ze hier iets aan doen. Dik zijn is immers niet een eenvoudige kwestie van ‘eigen schuld dikke bult’, benadrukken ze. Voor dik zijn kies je meestal niet en je kunt je gewicht ook niet zomaar beïnvloeden.
Als statisticus deed Elly Jeurissen onderzoek naar de relatie tussen gewicht en gezondheid. Mieke van Spanje is maatschappelijk werkster en bestuurslid van de Nederlandse Obesitas Vereniging. In Rondom dik nemen ze de lezer mee in de wereld van dikke mensen. Ze kiezen bewust niet voor termen als zwaarlijvig of obesitas, maar voor ‘dik’. Hiermee willen ze het woord minder waardegeladen maken. Het heeft immers ook positieve connotaties, bijvoorbeeld dik in orde. Het begrip ‘dik’ is bovendien niet eenduidig. Wat de ene dik noemt is voor een andere lang niet zo.
In het eerste hoofdstuk verhelderen de auteurs daarom eerst een aantal basisbegrippen over dik. We leren er over de soorten vetten in ons lichaam en de werking van het vetweefsel. Ze geven een bondig overzicht van oorzaken voor dik-zijn. Tenslotte lichten zij de verschillende meetmethodes toe en de huidige criteria voor zwaarlijvigheid.
In het tweede hoofdstuk richten ze zich op de geschiedenis van het ideaalbeeld. Dikke mensen zijn er blijkbaar altijd geweest. In bepaalde samenlevingen waren ze, net als nu, het voorwerp van afkeuring of spot, maar in andere werd dik zijn juist als wenselijk beschouwd. Een volgend hoofdstuk maakt duidelijk hoe dikke mensen het in onze maatschappij vaak moeilijk hebben. Ze worden erop aangekeken, vinden moeilijker werk, en worden met veel vooroordelen geconfronteerd. Dikke mensen lopen ook tegen veel praktische problemen aan. Deuren en ruimtes kunnen te smal of te klein zijn, ze vinden geen mooie en geschikte kleding, vervoersmiddelen zijn niet aangepast. Voor deze alledaagse problemen geven de auteurs een aantal oplossingen.
Dik wordt vaak in een adem genoemd met ongezond. Is zwaarlijvigheid een ziekte en hoe zit het met de veronderstelde gezondheidsrisico’s? De auteurs tonen aan waarom dik-zijn niet zonder meer gelijk te stellen valt met ongezond. Bepaalde ziekten komen vaker voor bij dikke mensen, maar dunne mensen lopen dan weer meer risico op andere aandoeningen. De behandeling van zwaarlijvigheid stelt medici dan ook voor ethische problemen. Moeten mensen die niet ziek zijn ingrijpende behandelingen ondergaan om ‘slanker’ te worden? Is het niet beter verder gezonde mensen te helpen om hun conditie te accepteren dan hen aan te praten dat ze beter zouden vermageren? Jeurissen en van Spanje opteren resoluut voor het laatste en sporen dikke mensen aan om zich te organiseren.
Toch doen, onder sociale druk, veel dikke mensen verwoede pogingen om af te slanken. En over lijnen en afvalmethodes wordt waarschijnlijk de meeste onzin verteld. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat die een ruim aandeel krijgen in dit boek. De auteurs onderwerpen eerst alle afvalmethodes die zonder medische tussenkomst kunnen geprobeerd worden aan een zeer kritische analyse. Ze geven mensen meer valse hoop dan effectief resultaat. Als ze werken is dat meestal alleen tijdens het volgen van de kuur. Achteraf komen mensen soms meer aan dan ze afgevallen zijn. De auteurs plaatsen ook de invloed van lichaamsbeweging en sport in het juiste perspectief. Ook voor niet-dikke mensen is het interessant te lezen hoe de vetverbranding werkt.
Tenslotte verhelderen de auteurs de ingrijpende medische behandelingen met hun effecten en complicaties.
In bijlage vindt men een uitgebreide lijst van verenigingen voor dikke mensen.
Dit boek is in de eerste plaats geschreven voor dikke mensen. Het ontschuldigt hen en moet hen gerust stellen en bijdragen tot hun zelfacceptatie. Dikke mensen zullen zich er zeker in herkennen en een aantal nuttige tips vinden om comfortabeler te leven. De auteurs geven geen kritische beschouwingen over een erg copieuze leefstijl al dan niet onder invloed van een overvloedmaatschappij.
Maar ook andere geïnteresseerde lezers kunnen er interessante informatie vinden. Ik heb kennis gemaakt met begrippen als het setpointgewicht en -mechanisme, meer inzicht gekregen in verschillende aspecten van het vetweefsel en vetverbranding en ik kan mij de problemen van dikke mensen beter voorstellen.
Het is geschreven in een eenvoudige taal en dus vlot leesbaar.
© Minervaria
1 opmerking:
Dikkertjes dezer wereld, verzamelt u!
hihihi
Een reactie posten