donderdag 15 mei 2008

Allah houdt niet van vrouwen

SELIM, N., Allah houdt niet van vrouwen. A’pen, Houtekiet, 2007, 127 pp. – ISBN 978 90 5240 958 0

Nahed Selim is geboren in Egypte en heeft er tot haar twintigste gewoond. Nu verblijft ze in Nederland en schrijft voor verschillende kranten artikels over islam, vrouwenemancipatie en integratie. Ze is tolk in de Arabische taal en is daardoor van dichtbij getuige van de conflicten die ontstaan in het dagelijkse leven door de botsing tussen de islamitische en de westerse opvattingen. In dit boek uit ze haar ongenoegens over en bezwaren tegen de genderverhouding en de positie van de vrouw in de islam.

Er zijn heel weinig boeken geschreven over vrouwen en islam, en nog minder vanuit een vrouwelijk standpunt. Selim belicht dit onderwerp vanuit een voor de islam weinig gebruikelijk en vooral vrouwelijk perspectief, dat van de liefde. Het geloof als spiritualiteit is immers vaak een uiting van liefde en van de behoefte aan liefde. Men zegt weleens dat vrouwen het doorgeefluik zijn voor religie. Desondanks is de godsdienst in het algemeen, en in het bijzonder de islam, zelden vriendelijk geweest voor vrouwen. Vandaar haar vraag: houdt Allah wel van vrouwen?

Om daarop een degelijk antwoord te kunnen geven heeft Nahed Selim zich een aantal jaren verdiept in de studie van de authentieke bronnen van de islam, de geschiedenis en de praktijken van de moslimwereld. Zij stelt dat de man-vrouwrelatie in de islam één van de belangrijkste tekortkomingen is van de islam als denk- en leefsysteem en aan de basis ligt van de crisis die de islam momenteel doormaakt. Een kritische analyse van de positie van de vrouw in de islam is daarom zeer belangrijk. En die is weinig vleiend voor de islam.

Eeuwenlang werd de koran moedwillig geïnterpreteerd op een wijze die nadelig is voor moslimvrouwen. Het gaat bovendien niet om de dode letter, in sommige moslimlanden zijn dit de officiële wetten en regels. Zelfs in het Westen gelden in de islamitische gemeenschap familieregels die strijdig zijn met de officiële nationale wetten.

Maar het probleem gaat over meer dan interpretatie. Vele passages van de koran zelf en van de soenna discrimineren vrouwen als zijnde het bezit van de familie of van de clan. In plaats van wederzijdse liefde en respect tussen de echtparen te propageren, verplicht de islam de vrouw tot gehoorzaamheid aan haar man. Praktisch ieder aspect van de familieregels in de islam benadeelt de vrouw ten gunste van de man. De koran verordent ongelijkwaardigheid voor de wet en die komt in praktisch ieder islamitisch land voor. In de koran wordt de vrouw systematisch als tweederangsfiguur afgeschilderd. Dit alles tast het zelfbeeld van vrouwen aan. Het woord liefde komt in de gehele koran slechts 77 keer voor. Over onvoorwaardelijke liefde, vergeving en mededogen wordt nauwelijks gesproken.

Daarom moeten moslims zich de vraag stellen: willen wij recht doen aan vrouwen of willen we de islam van alle kritiek vrijwaren? Aan veel moslims en islamologen verwijt Selim dat ze de tweede positie verkiezen. Het lijkt er haast op dat men bang is dat de islam een kritische, eerlijke analyse niet kan doorstaan. Zij pleit voor een eerlijke, moedige en intellectueel integere analyse van de islam. We moeten af van de vijandige reactie tegenover religiekritiek. De kritiekloze houding kan alleen maar veranderen indien er genoeg mensen zijn die hun mening openlijk durven uiten. Daar ben ik het grondig mee eens.

Selim heeft haar boek geschreven als dialoog met een fictieve vriendin, Salma. Die komt door een nauwkeurige en kritische lezing van de Koran langzaam tot de ontdekking dat wat haar altijd is voorgehouden niet klopt.

De troef van dit boek is dat het geschreven is door een vrouw die én als moslima is opgevoed én de Koran echt bestudeerd heeft. In drie bijlagen voorziet ze de relevante verzen van commentaar waardoor haar stellingen geloofwaardiger zijn dan die van Benazir Bhutto. Selim gaat jammer genoeg niet in op de consequenties van haar studie voor de islam zelf. Het is een onafgewerkt verhaal, en dat is het zwakke punt van het boek.
Toch laat dit dunne boekje zien dat er ook op een serene wijze kritisch kan gedacht worden over de Koran en de islam. Het is bovendien vlot en inzichtelijk geschreven.

© Minervaria

6 opmerkingen:

Anoniem zei

N. Selim moet maar eens beter nadenken, want dat zij zegt dat Allah niet van vrouwen houd, is dus absoluut niet waar. Allah houdt van al Zijn dienaren. Het is alleen zo dat vrouwen zich aan sommige regels moeten houden, die voor mannen niet gelden, maar het is ook omgekeerd; er zijn heus wel regels waar mannen zich aan moeten houden, die voor vrouwen niet gelden. Dus denk maar nog eens goed na, en niet met een conclusie komen als 'Allah houdt niet van vrouwen' of iets dergelijks.

Minervaria zei

Hoe weet u dat Allah van al zijn dienaren houdt? Het is net de kritiek van N. Selim dat de liefde in de Koran nauwelijks ter sprake komt. Overigens valt het op dat in nagenoeg alle, en vooral in de monotheïstische, godsdiensten de vrouwen veel meer moeten of niet mogen dan mannen. Waarom zouden vrouwen zich aan meer regels moeten houden dan mannen?

Anoniem zei

Ik begin wel echt te twijfelen of de schrijfster de Koran daadwerkelijk heeft gelezen want er klopt vrij weinig van haan aanname dat er in de Koran weinig wordt gesproken over vergeving. Elk hoofdstuk begint er namelijk mee, maar ja tegenwoordig is het normaal dat men onder valse assumpties en preconcepties een oordeel vormt. En de schrijfster wordt beschreven als een islamcriticus dan is het logisch dat zij op een niet neutrale manier naar de Koran zal kijken en het naar haar hand zal uitleggen om haar zwakke argumenten kracht bij te zetten.
Verder legt de Koran juist wel uit wat de werkelijke waarde is van de vrouw, maar door de media zijn vrouwen heden ten dage op een zodanige manier geobjectiveerd dat het normale beeld van een vrouw, een object is. Velen zullen dit ontkennen maar kijk om je heen, zou ik zeggen en zie hoe er over de vrouw wordt gedacht in dit tijdperk. Vrouwen en mannen horen elkaar aan te vullen maar tegenwoordig concurreren man en vrouw alleen met elkaar

Minervaria zei

Best mogelijk dat ieder hoofdstuk in de Koran begint met vergeving, maar daarover gaat het boek van Semlim niet. Het gaat erover dat er nauwelijks sprake is van liefde.
Verder vraag ik me af waarom de Koran beter zou weten wat de werkelijke waarde is van een vrouw dan ieder ander geschrift of opvatting in een bepaald tijdperk. Geschriften, die door mannen geschreven zijn en die vrouwen bepaald gedrag dicteren of verbieden, objectiveren evenzeer als de opdringerige hedendaagse reclame.
Vrouwen en mannen zijn mensen en dienen dus als gelijken behandeld te worden. De ene moet de andere niet vertellen aan welke standaarden hij of zij moet voldoen.

Max zei

Overal waar de ISLAM de baas is, is het gewoon verschrikkelijk,al 1400 jaar!De islam is de bloedigste en de gevaarlijkste ideologie die de mensheid ooit heeft gezien.En de grootste slachtoffers van de ISLAM zijn vrouwen.De terreur, die Islam heet, bestaat niet alleen uit bommen en granaten, maar verder uit discriminatie en onderdruking van vrouwen. Kindhuwelijken, gedwongen huwelijken, anti-vrouwengeweld, opsluiting en afscherming van de buitenwereld, eergerelateerd geweld, polygamie, gedwongen seks en genitale verminking:grote groepen islamitische vrouwen krijgen ermee te maken.We moeten de islam in Europa dringend een halt toeroepen.

Minervaria zei

Dit alles gebeurt in regimes waar de godsdienst dicteert hoe de samenleving moet georganiseerd worden. Ik zie dit nog niet snel gebeuren in ons land en bij uitbreiding in de geseculariseerde landen in Europa met een liberale democratie.
Overigens komt de bedreiging voor de liberale democratie volgens mij niet zozeer van de islam, maar van extreem rechts.