Moviemind

HALL, L.M., MovieMind. Regisseer je eigen films. (Vert. MovieMind: Directing the Theatre of Your Mind) , Uitg. Ankh-Hermes, 2004, 194 pp. – ISBN 90 202 6054 5

De regisseur zijn van je eigen leven, een aanlokkelijke gedachte, maar vaak niet meer dan een mooie wensdroom. Vaak hebben we het gevoel dat we ons leven niet zelf in handen hebben, maar geregeerd worden door omstandigheden en emoties waarop we geen vat hebben. Het klinkt dus mooi, je eigen leven regisseren, maar hoe doe je dit?

Volgens Michael Hall, opgeleid in de cognitieve gedragspsychologie en NLP, is het eenvoudig. Hij gaat uit van het cognitieve model: ons gedrag en onze gevoelens worden bepaald door onze gedachten over de wereld en onszelf. Als we ons anders willen gedragen en voelen, moeten we onze gedachten veranderen. Dit is niet vanzelfsprekend, maar wordt eenvoudiger als we die gedachten concreter kunnen maken, dus zichtbaar, hoorbaar en voelbaar.

Eigenlijk doen we dat al onbewust. Wat zich in ons hoofd afspeelt is een afspiegeling van zintuiglijke ervaringen: we zien beelden, horen geluiden, ruiken geuren, smaken en voelen. Elke gebeurtenis roept een innerlijke film op met specifieke zintuiglijke ervaringen, die onze gevoelens en gedrag beïnvloedt. Het denken van mensen is te vergelijken met een film, die zich niet in een zaal of op televisie maar in hun hoofd afspeelt.

Het probleem is dat, als we niet opletten, we steeds weer dezelfde films draaien in ons hoofd. We zijn acteur in onze eigen film, en blijven onbewust dezelfde rol spelen in dezelfde innerlijke film. Als die film ons vervelende gevoelens en gedragingen oplevert, zouden we erbij gebaat zijn als we de film zelf konden veranderen.

Volgens de NLP-er Hall is dit niet eens zo moeilijk. We kunnen uit onze film stappen en er op afstand naar kijken. Dan kunnen we het scenario naar believen veranderen zodat we er betere gevoelens aan overhouden. Door middel van visualisatie en imaginatie kunnen we ons denkkader veranderen, waarmee we betekenis geven aan dingen, gebeurtenissen en mensen. Deze benadering heeft haar nut al bewezen.

In Neurolinguïstisch Programmeren (NLP) heeft men hiervoor specifieke technieken ontworpen. De keuze voor de film als metafoor voor denken of informatieverwerking steunt op kennis over de werking van de hersenen. Hall probeert de theorieën van NLP over deze processen uit te leggen. Hij stelt vragen en oefeningen voor die iemand kunnen helpen om zich bewust te worden van zijn innerlijke films en die te veranderen zoals gewenst. In dit boek wil hij immers deze modellen gebruiksvriendelijker maken.

In die goede bedoelingen is hij volgens mij echter niet geslaagd. Zijn uitgangspunten en visie op het denken van de mens zijn terecht en wetenschappelijk gestaafd, maar de wijze waarop Hall die behandelt is ronduit slordig, oppervlakkig en verward. Hij zegt zelf dat de sterkte van NLP niet in de theorie ligt maar in de praktijk, en dat is duidelijk te merken. Het boek staat vol met moeilijke begrippen en ingewikkelde processen, maar ze worden niet helder uitgelegd. Zijn betoog is ongestructureerd, de indeling onoverzichtelijk, hij springt van de hak op de tak en herhaalt zichzelf voortdurend, zodat het vaak lijkt alsof de auteur zelf de draad kwijt is. Gelukkig bevat elk hoofdstuk een samenvatting, die in eenvoud dan weer schril afsteekt tegen de voorafgaande verwarde tekst, waarvan een groot deel daarbij vergeleken totaal overbodig lijkt.

In zijn overdreven enthousiasme houdt de auteur de lezer bovendien onterecht voor dat zijn methode zeer eenvoudig is en als een soort wondermiddel onmiddellijk werkt. Mij bekruipt dan het gevoel dat hij slechts reclame maakt voor NLP.

© Minervaria