Stil maar. Waarom je baby huilt ...

KITZINGER, S., Stil maar. Waarom je baby huilt en wat je eraan kunt doen. (Vert. Understanding Your Crying Baby) Houten/A'pen, Unieboek BV, 2006, 176 pp. – ISBN 90 269 6116 2

Het geluid van een huilende baby – een baby die maar doorgaat, steeds harder huilt, en alleen iets rustiger wordt om vervolgens weer een keel op te zetten tot horen en zien je vergaan – is zo ongeveer het meest verstorende, veeleisende, schokkende geluid dat we kunnen horen. Er is geen geruststelling, geen onderhandeling mogelijk, er is geen redelijkheid. Het vreet aan de ouders, vooral aan de moeder, voor wie het een regelrechte beproeving is.

Sheila Kitzinger is sociaal antropologe, en heeft onder andere moeders en baby's in verschillende culturen bestudeerd. Ze heeft baanbrekend onderzoek gedaan op het gebied van bevalling, moederschap en babyzorg en haar bevindingen in verschillende boeken vastgelegd.

Dit boek gaat over huilbaby's, baby's die meer dan zes uren per dag huilen, en hun moeders tot wanhoop brengen. Het is gebaseerd op de antwoorden van moeders op een vragenlijst in twee tijdschriften over ouderschap. Uit de antwoorden bleek dat huilbaby's hun moeders aan de rand van de wanhoop brengen, en dat hun uitzichtloze situatie vaak nauwelijks wordt onderkend. Veel zogenaamde steun heeft in werkelijkheid geen enkel effect, en veel moeders krijgen gewoon geen hulp en voelen zich hopeloos geïsoleerd. Wie zelf een huilbaby heeft gehad, kan zich dit perfect voorstellen.

In de eerste plaats vertelt Kitzinger wat een huilende baby met je doet. Deze eerste stap werkt meteen ontschuldigend: wij zijn geprogrammeerd om te reageren op een huilende baby, en een baby die blijft huilen veroorzaakt enorm veel stress bij volwassenen. Sommige adviezen, zoals het negeren van het huilen, zijn dan ook onterecht en onmenselijk. Zij gaan ervan uit dat de baby een vijand is tegen wie we ons moeten wapenen. Niets is minder waar. Moeders zijn echter gemakkelijke doelwitten voor advies, want onzeker en kwetsbaar. Het volgen van deze adviezen brengt vaak nog veel meer stress mee.

Daarna probeert zij meer inzicht te verwerven waarom baby's in het algemeen huilen, en waarom sommige baby's ontroostbaar zijn. Alle mogelijke oorzaken passeren de revue. Meestal gaat het over een combinatie van verschillende factoren, zowel lichamelijke als psychische oorzaken.

Vervolgens observeert zij hoe de verschillende betrokken volwassenen over het algemeen met huilbaby's omgaan. Daarbij vond ik het hoofdstuk over de rol van de vader zeer verhelderend. Vooral haar genuanceerde kijk op de wijze waarop mannen in het algemeen met baby's omgaan heeft mij aangesproken.

In het laatste hoofdstuk vertelt Kitzinger over moeders en baby's in andere niet-westerse culturen. Daar is moederschap een zaak van de vrouwengemeenschap, in tegenstelling tot de geïndividualiseerde Westerse maatschappij. Moeders hebben een hoge status, worden beschermd en gekoesterd, en hun taak wordt door velen gedragen. Huilbaby's komen er ook voor, maar door het gedeelde moederschap is dit veel minder stresserend.

Kitzinger breekt hier een lans voor solidariteit onder vrouwen en moeders. Hierna de laatste alinea van het nawoord: "Een van de dingen die we van het feminisme hebben geleerd, is dat er niet zoiets bestaat als een individuele ervaring, Wanneer we ons voor enorme uitdagingen in ons leven zien gesteld, wanneer pijn en lijden bezit van ons nemen, kunnen we er zeker van zijn dat andere vrouwen dezelfde stress ondergaan, zich voor dezelfde crises gesteld zien. Als vrouwen samenkomen en hun kennis delen, kunnen we de woorden creëren de nodig zijn om de vrouwelijke realiteit te beschrijven, We kunnen elkaars ervaringen bekrachtigen. In plaats van ze te negeren en te trivialiseren, terwijl we ons uiterste best doen om te voldoen aan het door de maatschappij opgelegde beeld van onszelf als moeder - en ons ziek voelen door het schuldgevoel dat bezit van ons neemt als we hier niet in slagen – kunnen we deze gedeelde ervaringen gebruiken om nieuwe inzichten te ontwikkelen in de levens van vrouwen. Zo creëren we een politiek, economisch en sociaal systeem waar vrouwen als moeders kracht uit kunnen putten." (p. 169)
Misschien is dit een utopie in een individualistische samenleving, alleszins een waardevol streefdoel.

Dit is werkelijk een zeer interessant boek, en geschreven door een wijze vrouw. Het stelt moeders gerust, en haalt hen uit de schuldhoek. Geen insinuaties dat jij zelf verantwoordelijk bent voor het huilen van je baby of dat je je door hem in de luren laat leggen. Er is ontzettend veel begrip voor de wanhoop van moeders (en vaders) van huilbaby's. Je vindt er realistische en steekhoudende verklaringen én een schat aan adviezen. Het is geen receptenboek, maar staat vol met ideeën die andere ouders hebben geprobeerd en die hebben gewerkt. De vormgeving is aantrekkelijk: vlot leesbaar, ordelijk ingedeeld, mooi geïllustreerd.

Dit boek is een echte aanrader voor ouders met een huilbaby, maar ook voor alle aanstaande ouders. Niemand weet immers vooraf hoe de baby zal zijn. Naast Oei, ik groei weer een waardevol geboortecadeau!

© Minervaria

Aansluitend: Huilbaby