Over levenskunst

DOHMEN, J, (red.), Over levenskunst. De grote filosofen over het goede leven. A'dam, Ambo, 2002, 399 pp. – ISBN 90 263 1931 2

In 1984 schreef Michel Foucault: 'Het valt mij op dat de kunst in onze samenleving met voorwerpen te maken heeft en niet met mensen of het leven. Kunst is een specialiteit geworden van experts die men kunstenaars noemt. Maar waarom zou niet iedereen een kunstwerk kunnen maken van zijn leven? Waarom is die lamp, dit huis wel een kunstwerk en mijn leven niet?'

Twintig jaar na zijn dood is levenskunst weer in de mode, en staat ze weer op de filosofische agenda.

Levenskunst gaat over de vormgeving van het eigen leven met het oog op een mooi en goed leven. Levenskunst is niet hetzelfde als lifestyle. Levenskunst richt zich op problemen die nu eenmaal bij het leven horen. Eindigheid, lijden, passie, lot en noodlot zijn eigen aan de menselijke conditie en vormen de constanten van het onzekere mensenleven. Zeker in onze tijd, waarin mensen de vrijheid genieten om hun leven in te richten volgens zeer verschillende zelfgekozen waarden en waardepatronen, stellen velen zich de vraag hoe ze een 'goed' leven kunnen leiden.

Voor Dohmen is levenskunst een zaak van maatschappelijk belang. Een hedendaagse filosofie van het 'goede leven' zal daarom rekening moeten houden met de complexe context waarin wij leven. Toch hebben denkers uit andere tijden ons iets te vertellen.

Dit boek biedt een bloemlezing van bijna vijftig teksten over levenskunst uit de geschiedenis van de Westerse filosofie vanaf Plato tot en met Wilhelm Schmid. De teksten zijn opgenomen in een historische volgorde, dus binnen hun tijdvak. Alleen de Middeleeuwen zijn niet vertegenwoordigd, omdat filosofie in deze periode van filosofisch-theologische signatuur is.

Het doel is om de lezer kennis te laten maken met de rijkdom aan filosofische inzichten over levenskunst die door de eeuwen heen is vergaard. Enkele thema's: geluk, eenzaamheid, tijd, verantwoordelijkheid, verlies. Ook de kritische kijk op de filosofie van de levenskunst is vertegenwoordigd.

Het boek bevat bijdragen in zeer verschillende stijl en inhoud. Het voordeel van dergelijke bundels is, dat men er af en toe kan in lezen. Er zitten pareltjes van wijsheid bij.

© Minervaria